In de serie ‘Uitgelicht’ maken journalistiekstudenten elke maand een tv-programma met een bekende gast in de hoofdrol. “Van zélf doen leer je het meest.”
“Bedankt voor jullie aandacht en graag nog één applaus voor onze gast!” Terwijl de camera’s in de zaal worden uitgeschakeld, loopt het publiek richting de borrel. “Zo, dat was spannend, maar ik ben dik tevreden”, vertelt eerstejaars Thijs Goedknegt, één van de presentatoren die zojuist de adjunct-hoofdredacteur van RTL Nieuws heeft geïnterviewd voor een volle zaal. “Vijf minuten voordat we begonnen, was ik heel zenuwachtig. Maar na de eerste vraag viel dat van m’n schouders. We hadden het gesprek goed voorbereid.” Het maandelijkse diepte-interview met een prominent uit –meestal– de journalistiek wordt volledig door studenten voorbereid en uitgevoerd. Onder andere Matthijs van Nieuwkerk, Eva Jinek en Joris Luyendijk maakten al hun opwachting. Inmiddels bestaat de vaste crew van Uitgelicht al uit meer dan twintig studenten. Het gesprek wordt live gestreamd en na afloop op YouTube geplaatst. “Uitgelicht is echt de ultieme leerschool”, zegt Thijs. “Je leert alle aspecten van de journalistiek kennen: research doen, interviewen, filmen… alles komt aan bod! Maar ook van de gesprekken leer je veel. Onze hoofdvraag is altijd: wat kan de gast ons leren?”
Flinke stappen
Zo’n tweeënhalf jaar geleden ontstond bij de opleiding de wens om vaker mensen uit de praktijk uit te nodigen. “Die kunnen, beter dan docenten, uitleggen hoe het werk hedendaags gaat en inspelen op actuele onderwerpen. Ze kunnen hun expertise en passie delen”, vertelt Jermaine Ellenkamp, vierdejaars en oud-hoofdredacteur van het Uitgelicht-team. Hij was vanaf het begin betrokken bij het project. “Het moesten geen kleine gastcolleges worden voor twintig studenten, maar voor iedereen die geïnteresseerd is.” Toen Bas Mesters rond die tijd als nieuwe opleidingsmanager bij journalistiek begon, interviewde hij op zijn kennismakingsdag twee collega-correspondenten in het auditorium: een heel premature versie van Uitgelicht. Enkele enthousiaste studenten van studievereniging Waltertje werkten het idee verder uit en ontwikkelden de huidige vorm. In de bijna twee jaar dat Uitgelicht bestaat, heeft het team flinke stappen gezet. “Het begon met vijf studenten en als gast Alberto Stegeman”, zegt Yara Dragt, tweedejaars en de coördinator van de groep. “En kijk eens hoeveel grote namen we al op het podium hebben gehad! We hebben nu een groot team nodig om het draaiende te houden. Niet alleen om de kwaliteit van het interview hoog te houden, maar ook alle dingen eromheen: techniek, promotie, social media.”
Hoop stress
“Ze doen bijna alles zelf en ze zijn zó gemotiveerd!”, vindt Bas Mesters. “Uitgelicht laat zien dat studenten die initiatief tonen enorm veel kunnen realiseren. En je leert ook het meest van zélf dingen doen en ervaren. Wij hoeven de studenten niet meer te vertellen dat je bijvoorbeeld redactie moet doen om tot goede vragen te komen; dat hebben ze zelf al door.” Natuurlijk gaan er ook dingen mis. Jermaine: “Bij de eerste uitzending op een externe locatie hadden we de hoeveelheid werk onderschat. Alle techniek moest daarheen, alles moest daar opgebouwd worden, het leverde een hoop stress op. Maar dat moet je een keer ervaren en daar hebben we veel van geleerd.”
Hart voor het vak
Wie worden er zoal uitgenodigd? “Hij of zei moet iets te vertellen hebben over de journalistiek”, zegt Jermaine. “We kijken naar het werk dat iemand doet, naar de invalshoeken die we daarbij kunnen bedenken, maar ook of we een link kunnen leggen met de actualiteit. Toen vlucht MH17 in het nieuws was, nodigden we bijvoorbeeld Olaf Koens uit, omdat hij correspondent in het rampgebied was. Verder moet er een mix in de gasten zitten: de ene keer een tv-presentator, de andere keer een fotograaf en dan weer een radio-dj.” Lukt het om iedereen te krijgen? “Ja, bijna iedereen vindt het direct leuk om te komen”, zegt Yara. “We leggen uit dat we studenten willen inspireren. Mensen die echt hart voor hun vak hebben, willen daar graag over vertellen. Wel is het vaak lastig qua agenda: bij sommige gasten duurt het maanden voordat ze kunnen.”
Kutklusjes
Afgezien van twintig slb-uren in het eerste jaar, krijgen de crewleden geen studiepunten voor het project. Maar de kennis en ervaring die ze opdoen is waardevol. Thijs: “Je moet in korte tijd veel informatie over de komende gast verzamelen. Ik merk nu al dat dat het me daardoor ook bij het maken van verslagen beter lukt om research te doen.” Jermaine, die inmiddels bij RTL werkt: “Dankzij Uitgelicht ken ik het jargon dat op de werkvloer wordt gesproken, weet ik wat er allemaal komt kijken bij een liveshow als Boulevard of RTL Late Night en snap ik hoe de journalisten daar denken. Dat heeft me enorm geholpen.” De studenten van Uitgelicht zijn een hechte vriendengroep geworden. “Dat zorgt ervoor dat ook kutklusjes zonder klagen worden gedaan, zoals het vasthouden van een kabel tijdens de hele uitzending”, vertelt Jermaine. “Echt geweldig hoeveel tijd de crewleden erin steken en hoe toegewijd iedereen is. Alleen daardoor is dit project, dat geen enkele andere hogeschool heeft, van de grond gekomen. Daar ben ik trots op!”
Tekst: Jitse Schipper
Foto’s: Herman Engbers
Kom ook kijken!
De eerstvolgende Uitgelicht wordt gehouden op 30 maart, in de Grote Kerk van Zwolle. Te gast: fotograaf Jeroen Swolfs. Hij heeft bijna overal ter wereld het straatleven gefotografeerd. Daarnaast is er op het Bevrijdingsfestival in Zwolle ook een speciale editie van Uitgelicht, met oorlogsverslaggever en onderzoeksjournalist Arnold Karskens. Eerdere edities van Uitgelicht zijn terug te kijken via www.youtube.com/uitgelicht_tv.