Voor sommige studenten is de stage een belangrijke hobbel tijdens de opleiding. In het ideale geval zou het bezit van een propedeuse moeten betekenen dat er een soort basisgeschiktheid is. Niet alleen voor de meer schoolse vakken, maar ook voor de weerbarstige beroepspraktijk. Er zijn alleen te veel voorbeelden die dit laatste
tegenspreken.
En daarmee komt af en toe het nodige aan stageleed voor. Hoe kan dit? Het is allereerst goed om te bedenken dat stage en in iets mindere mate afstuderen onderdelen zijn van het scholingsproces zelf. We zouden met z’n allen best graag willen dat de invoeging in een lopend bedrijfsproces altijd probleemloos verloopt, maar het eerste begin kan en mag best moeilijk zijn. Betrokkenen zullen op zo’n moment soms het gevoel hebben dat de voorbereiding beter kon. Daarbij kan worden vergeten dat stage juist zelf een voorbereiding is. Inderdaad, gewoon een onderdeel van de opleiding.
Betekent dit een vrijbrief voor opleidingen om behalve stage dus maar niets aan beroepsvorming te doen? Nee, natuurlijk niet. Er wordt serieus gewerkt om dit soort overgangen beter te krijgen. Een zoveelste project wordt in een opleiding geschoven, een bepaalde leerlijn opnieuw herzien of een nóg verfijnder competentiemodel uitgedacht. Allemaal met de beste bedoelingen en er zijn ook best positieve effecten. Maar ondanks dat blijven er toch gewoon studenten bestaan die bij hun eerste treden binnen het bedrijfsleven keihard op de neus vallen.
Valt dan te concluderen dat het niet altijd mogelijk is om in schoolse situaties alle soorten en maten studenten rechtstreeks voor het werkveld klaar te stomen? Feit is in ieder geval dat een leerproces nooit stopt. Dat begint juist bij het in handen krijgen van een diploma. Ook kan een school geen persoonlijkheden veranderen en evenmin intelligentie verhogen. Dit constaterende zou de moed bijna in de schoenen kunnen zakken. Heeft het nastreven van verbetering dan wel zin? Ja. Het blijven reiken naar het onhaalbare houdt een opleiding en haar medewerkers scherp. Tegelijk zullen studenten, bedrijven én docenten moeten accepteren dat de wereld minder maakbaar is dan dat iedereen zou willen. Er is één lichtpuntje: eigenlijk is dat maar goed.
Johannes Hakvoort
is docent wiskunde bij elektrotechniek en werktuigbouwkunde
