Iedereen heeft het erover. De kloof. De kloof tussen lager en hoger opgeleiden, tussen de Randstad en de ‘provincie’. Tussen mensen met kansen en kansarme mensen. De extreem rijken en de steeds armer wordende onderklasse. En daar willen we natuurlijk wat aan doen. Onze school natuurlijk in het bijzonder. Mooie woorden gehoord de laatste tijd: ‘inclusieve samenleving’, ‘bruggen bouwen’, en nog meer van die mooie woorden.
Ik ben er eens over gaan nadenken. Ik geloof dat soort frasen eigenlijk alleen als ik ook de daad bij het woord gevoegd zie worden. Heb eens even gekeken wat er de laatste jaren gebeurd is om de kloof te verkleinen op Windesheim. Ik kon eigenlijk niet zo veel bedenken. Ik kon wel dingen bedenken waardoor de kloof toegenomen was. Heel veel zelfs. Laat ik jullie meenemen in een kleine bloemlezing van zaken die soms goedbedoeld waren, maar verkeerd uitwerkten. Neem bijvoorbeeld de eisen die worden gesteld aan studenten aan de PABO, voorheen was een MBO-diploma voldoende als entree, nu worden aanvullende reken- en taaltoetsen vereist in het eerste jaar. Resultaat: de PABO heeft verdacht veel van een leliewitte middenklasse meisjesopleiding. De echte, inclusieve oplossing was natuurlijk dat er meer aandacht voor rekenen en taal zou zijn op het MBO, zodat ook mannelijke studenten en studenten met migratieachtergrond een grotere kans maken.
Dan het oprukkende Engels. In een steeds kleiner wordende wereld is het beheersen van een gezamenlijke lingua franca een vanzelfsprekendheid. We spreken immers niet meer allemaal Latijn, zoals Thierry Baudet. Dat Engels daarom veel aandacht krijgt is dan natuurlijk logisch. Het gaat het meer hoe je het doet. In plaats van prestigieuze Engelstalige honours tracks en een peperduur honours college voor een kleine elite van studenten, zou het veel meer helpen om het Engels als standaardvak aan te bieden aan álle studenten. Nu lijkt het vaak volkomen overbodige en armoedige gebruik van het Engels alleen te leiden tot exclusiviteit. Vergeet niet dat de taal het voertuig van de geest is. Het hier op Windesheim gebezigde Engelse koeterwaals is een behoorlijk wrakkige wagentje. Om nog maar te zwijgen van het eveneens volkomen overbodige, modieuze en vaak koddige gebruik van Engelse termen om ‘interessant’ te doen. Denk aan de ‘associate degree’, ‘nursing’, en ‘social work’, allemaal opleidingen in een domein (gezondheid en welzijn) dat zich richt op mensen aan de onderkant van de samenleving die al moeite hebben met het Nederlands. Getuigt het van inclusiviteit om allerlei moeilijke termen te verzinnen voor deze functies? Natuurlijk niet, het laat een hang naar exclusiviteit en prestige zien.
Om nog even door te gaan op het thema internationalisering: leuk hoor, een paar maanden naar China of naar de Verenigde Staten, maar het is alleen weggelegd voor een elite van studenten waarvan de ouders stevig mee betalen aan al dat CV-snoepgoed.
En waar was Windesheim toen de studiefinanciering werd afgeschaft door politici die de mond vol hadden over de inclusieve samenleving? Als je pa en ma flink geld hebben dan zit je altijd goed, hebben ze een modaal inkomen? Dan ga je met een leuke schuld de arbeidsmarkt op die wel degelijk meetelt als je bijvoorbeeld een hypotheek voor je eerste huis wilt aanvragen. De studenten met rijke ouders mogen een ton belastingvrij meenemen van pappie en mammie om hun eerste huis te kopen, zo heeft de regering met daarin de PvdA onlangs weer besloten. En maar afvragen waarom ze de verkiezingen verloren hebben…
D.A.T.A.
