Jolien Dopmeijer, onderzoeker van het Windesheim-programma Five, doet onderzoek naar het verband tussen uitval- en vertragingscijfers en de psychische klachten en de ervaren werkdruk van studenten.
Is dat een onderschat probleem?
‘Toen ik het onderzoek startte was er nog weinig aandacht voor. Ik wilde heel graag de bewustwording hierin vergroten, en daarnaast werken aan een integrale aanpak om het welzijn van studenten te bevorderen zodat ze zich veerkrachtiger en beter in hun vel voelen en hun studieprestaties daardoor ook beter zijn.’
Waaruit bestaat je onderzoek?
‘We screenen diverse klachten van studenten op het gebied van onder meer angst, depressie, burn-out, alcohol- en drugsgebruik, stress, prestatiedruk, zelfwaardering, hulpzoekend gedrag en de mate waarin de student zich verbonden voelt met de school, zich thuis voelt. Al jaren blijkt dat ongeveer de helft van onze studenten in enige tot ernstige mate te kampen heeft met psychische klachten, zoals genoemd. Bij alcohol bleek dat maar liefst 75 procent van de studenten risicovol alcohol drinkt. Ik wil studenten, als ze dat willen, vooral een handreiking doen voor ondersteuning of hulp als er echt problemen (dreigen) te ontstaan. Dit is er natuurlijk al bij het Studiesuccescentrum (SSC), maar met flinke wachtrijen: de studentpsychologen en decanen zijn razend druk.’
Trekken studenten op tijd aan de bel?
‘In 2018 starten we een onderzoek naar de sociale normen die een rol spelen bij het ontstaan, delen van en het al dan niet hulp zoeken bij psychische klachten. We willen zowel de sociale normen van studenten als docenten en studentbegeleiders in kaart brengen. Studenten geven nu veelal aan zich te schamen voor hun klachten, weinig hulp te zoeken of pas in een laat stadium als er al veel problemen zijn ontstaan met vaak forse studievertraging of zelfs dreigende uitval.’
‘In Canada hebben ze mooie programma’s gericht op studenten en docenten waarin ze hun mental health literacy vergroten: wat je weet en hoe je aankijkt tegen wat een gezonde mentale gezondheid is en wanneer er problemen zijn. Ik zou dat heel graag ook in ons land en op onze hogeschool toepassen. Studenten ervaren veel schaamte maar er speelt ook dat studenten zelf niet altijd tijdig herkennen wanneer er problemen zijn. Ik kijk specifiek niet alleen naar de student die al klachten heeft, maar ik kijk juist ook preventief. Dat ontbreekt nog veel in de huidige aanpak, is mijn mening. Actie vooral reactief, weinig preventief. Windesheim heeft studentenwelzijn als thema omarmd, hier is de noodzaak wel goed doorgedrongen en er zijn op diverse plekken mooie initiatieven, zowel bij opleidingen als natuurlijk bij ons SSC.’
De noodzaak is doorgedrongen – is de nood hier ook hoog?
‘Ruim 60 procent van onze studenten geeft aan dat ze vaak tot erg vaak prestatiedruk ervaren. Veel studenten vinden die druk toegenomen en geven aan dat het een grote rol speelt in de psychische klachten die ze ervaren. Het is onze taak om elke student in staat te stellen om de eindstreep te halen.’ (MH)