Leraren krijgen steeds meer leerlingen met bijzondere ondersteuningsbehoeften in hun klas. Maar dat ligt niet alleen aan de nieuwe passend-onderwijs-leerlingen, vindt Bruno Oldeboom.
Lieke Zweers schreef in de hogeschoolkrant van 8 maart dat de problematiek in de klas steeds heftiger wordt. Haar stelling: “Afgestudeerden van lerarenopleidingen zijn daar onvoldoende op voorbereid”. En zij geeft ook een oplossing: “meer aandacht voor pedagogiek en didactiek.”
Ik was getriggerd en dus zocht ik haar op. Ik wilde van Lieke o.a. graag weten welke concrete voorbeelden zijzelf heeft? Lieke’s ervaringen maken duidelijk dat er meer aan de hand is. Ongemotiveerdheid, vrijpostig gedrag, de houding “Vermaak mij”, onderlinge conflicten tussen leerlingen. Mede gezien de bijval die Lieke’s boodschap kreeg via LinkedIn, mag je vermoeden dat het probleem zich niet beperkt tot een VMBO-school in Kampen. Ik vermoed dat ook Windesheim-docenten dit herkennen! Het topje van de ijsberg?
Onderwijs verzorgen anno 2018 plaatst leraren voor pittige uitdagingen. Het zijn niet alleen de passend-onderwijs-leerlingen die voor moeite met lesgeven zorgen. De groepsdynamiek in de klas, de moeite die leerlingen hebben met gezag en een Netflix-mentaliteit of ‘Dreamschool’-status van jongeren, vragen veel van docenten. Bovendien kiezen scholen steeds vaker voor een focus op studeren op basis van zelfsturing. Leerlingen komen in flexibele roosters terecht, moeten zelf doelen stellen en leerroutes uitstippelen. Daarmee zal de behoefte aan ondersteuning, op het gebied van de prestaties als het leerproces, van leerlingen alleen maar toenemen.
Kansloos? Dat zeker niet! We beginnen met serieus naar Lieke te luisteren: kritisch naar lerarenopleidingen kijken. Maar graag met oog voor ’t grote plaatje. Want ’t hangt allemaal met elkaar samen; een individualistische samenleving vol ICT, de doelen van het onderwijs, de status van de leraar, de didactische aanpak, de leerlingen, de werkdruk, de nadruk op cijfers. En dat komt allemaal samen in het lokaal van de docent!
Bruno Oldeboom is hhd ‘Didactiek en het opleiden van leraren’. Hij doet promotieonderzoek naar leraren-opleidingen en is lerarenopleider.