Eerst kon ik het niet geloven. Op een grote banner in de kantine las ik: ‘Weet je niet of je de juiste studie gekozen hebt?’ Met daaronder de opdracht: ‘Ga snel naar je SLB’er’. Het was zeventien september 2019 en het stond er echt. Snel.
Als kersverse eerstejaars ben je dan twee weken met je nieuwe studie bezig. Je hebt de vertrouwde omgeving van de middelbare school verlaten en bent begonnen aan een nieuwe levensfase. Je leert andere mensen kennen en moet meer zelf plannen en doen. Dan kom je een banner tegen die je waarschuwt: twijfel is niet goed.
Het is als vroeger in de kerk. Je moest het zeker weten want als je twijfelde liep het niet goed met je af. Deze druk zorgde voor heel wat stress: kerkgangers moesten iemand zijn die ze niet waren. Want het is een illusie. Twijfelen, lieve aanhangers van het dogma van het zeker weten, hoort bij ons. Net als eten, plassen en tongzoenen.
Twijfel hoort dus ook bij studeren. Dat je na twee weken studie niet zeker weet of je de juiste studie gekozen hebt, lijkt me vrij normaal. Maar een hogeschool die dan tegen je zegt dat je een probleem hebt, dat niet. Die banner is vast goed bedoeld, net als de stevige knuffels van onze buurvrouw vroeger. Ze bedoelde het goed, maar ik was vooral bang dat ik zou stikken.
Ja maar: ‘leenstelsel’, ja maar: ‘studieuitval’. Wacht even met dat ja maar. Ik hoor Windesheim vaak over stress en prestatiedruk. Daar zorgt deze banner ook voor. Want wat voor soort mensen verwacht je hier in de kantine te vinden? Zeventien-, achttienjarigen die het allemaal zeker weten? Wie heeft er niet getwijfeld over zijn of haar studiekeuze? De één een beetje, de ander de hele studie lang.
Wat ik denk: als student kun je best wat twijfel aan. Praat er eens over met je vrienden. Gewoon in de kantine of na het sporten. Maak er niet direct een heel groot probleem van. Misschien ben je sowieso een beetje een twijfelaar. Geeft niet. Mocht je nou nachtenlang niet kunnen slapen en angstaanvallen krijgen: ga dan naar je SLB’er.
Tegen alle andere studenten zou ik zeggen: ‘Weet je niet of je de juiste studie hebt gekozen?’. Geeft niet, had ik ook. Kijk in de komende maanden gewoon rustig hoe dat gaat. En vraag eens aan je docent of die alles zeker weet.
Martin Jans is studentenpastor van Windesheim, ArtEZ en KPZ Zwolle
