‘Sexting’ is tegenwoordig ook binnen het hbo heel normaal, blijkt uit onderzoek van drie medewerkers van hogeschool InHolland. ‘Vroeger vond ik het dom en gevaarlijk. Maar nu denk: ‘het is je eigen keuze.”
“Ze staat nu bekend als ‘hoertje’.“
Contact zoeken, iemand uitdagen, iemand kwetsen – het gebeurt via social media. En een van de manieren om aandacht te trekken is sexting: elkaar in vertrouwen ‘spannende’ foto’s toesturen. Maar de afgelopen jaren waren er ook berichten in de media over jongens, of zelfs groepen jongeren die dergelijke foto’s uitwisselden en gebruikten om meisjes en vrouwen te exposen, dat wil zeggen ze te ‘ontmaskeren’ en aan de schandpaal te nagelen.
Exposen kan heel ernstige gevolgen hebben voor bijvoorbeeld Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse meisjes en vrouwen, die afkomstig zijn uit een cultuur waarbinnen seks überhaupt vrijwel onbespreekbaar is. De slachtoffers worden door hun omgeving gepest en buitengesloten, ze ontwikkelen psychische klachten en hebben vaak lange tijd nodig om te herstellen van een beschadigd zelfbeeld en beschadigd vertrouwen in anderen. Daarbij komt dat ze er nooit echt van af zijn: die foto’s kunnen jaren later opnieuw opduiken.
“Blijven ontkennen zorgt ervoor dat ze je niet kunnen pakken.” (man, 25 jaar, Marokkaanse afkomst)
Sexting is redelijk normaal, zo bleek uit de onderzoeksinterviews, gehouden onder ruim zeventig mannelijke en vrouwelijke studenten. De onderzoekers constateren dan ook dat sympathie voor het slachtoffer (de omslag veroorzaakt door de #metoo beweging) soms ver te zoeken was. Maar exposen moest natuurlijk bestreden worden, en de geïnterviewden gaven aan dat ze daarbij een belangrijke rol zagen voor de hogeschool, door middel van voorlichting en het stimuleren van debat hierover. De onderzoekers constateren overigens dat de mening hierover onder hbo-professionals sterk uiteenlopen.
‘Een vriendin van mij had een naaktfoto van haarzelf verstuurd naar een goede vriendin. Ze wilde feedback op die foto, zodat ze die naar een jongen kon sturen die ze op dat moment leuk vond. Ze wilde de jongen verleiden en omdat hij erom vroeg.’ (vrouw, 23 jaar, Surinaams Antilliaanse afkomst)
Speelt het probleem veel in het hbo? De onderzoekers waren achteraf in elk geval blij dat ze voor deze groep hadden gekozen. Hbo-studenten zijn goed benaderbaar over dit onderwerp; ze zijn bereid hun ervaringen en inzichten te delen en wisten ook te vertellen wat een goede aanpak zou zijn. Tegelijkertijd zeiden ze ook dat dergelijke problemen veel meer spelen in het voortgezet onderwijs, omdat social media daar een nóg grotere rol spelen én omdat het experimenteren met seks en zaken als sexting juist daar beginnen. Eenmaal op het hbo worden pubers toch een beetje wijzer – en voorzichtiger.
Het onderzoeksrapport ‘Exposen Exposed: De gevolgen van online slut-shaming voor jonge vrouwen met een migratieachtergrond in het hoger beroepsonderwijs’ is geschreven door Krista Schram, Machteld de Jong Marnix en Eysink Smeets, verbonden aan het Lectoraat Publiek Vertrouwen in Veiligheid en het Lectoraat Diversiteitsvraagstukken. Voor meer informatie over het onderzoek kunt u contact opnemen met Krista Schram, Associate lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid aan de Hogeschool Inholland, Krista.Schram@inholland.nl
