Ik stel me zo voor, ik ben tussen de twintig en vijfentwintig jaar. Ik volg een studie op Windesheim. Onderwijs is grotendeels teruggebracht tot online onderwijs. En dus teruggebracht tot kwalificatie. Socialisatie en cultuurvorming zijn lastig in deze tijd.
Net als persoonsvorming. Want om dat van de grond te krijgen heb ik niet zozeer een individuele route nodig maar een betekenisvolle ander, die mij perspectief weet te bieden. Ook voor ná mijn opleiding. De docent is echter helaas verworden tot do-zénd.
Maar goed, wat kan het schelen, als ik daarna maar een diploma heb en aan het werk kan en net als generaties voor mij kan werken aan een eigen plek, met mensen van wie ik hou. Prima, denk ik dan.
Maar straks afgestudeerd wacht mij naast een forse studieschuld, ook nog weer de aflossing van deze coronacrisis. Want ja, het is niet anders. We moeten natuurlijk de economische klappen opvangen van alle ondernemers die nu met hun handen in het haar zitten. Bovendien was deze gedeeltelijke lockdown ook mede veroorzaakt door mij, de jongere, met al mijn ‘onverantwoorde’ gedrag. Toch?
En dat betekent straks belastingen omhoog en bezuinigen op zorg, onderwijs, politie, kortom de hele publieke sector. Een publieke sector die al volledig is uitgehold en die de zorg ook los van de pandemie al helemaal niet aankon vanwege gebrek aan geld en verplegend personeel. Dat is (onverantwoord?) beleid van de afgelopen tien jaar. Dat wordt dus straks als mijn generatie ‘oud’ is en zorg nodig heeft alleen nog maar erger. En schaarser en duurder.
Een starterswoning is nu al niet te krijgen en straks al helemaal niet. Als daar het prijskaartje nog bij komt van de uitgestelde klimaataanpak, omdat de oudere het vertikte om de kosten van het klimaat in het werkelijke kostenplaatje op te nemen en maatregelen die beleid hier op zouden verbeteren, steeds wist uit te stellen, dan weet ik wat mij te wachten staat.
Over ‘onverantwoord’ gedrag gesproken.
En daarmee ben ik bij de kern van onderwijs uitgekomen.
Zijn wij allemaal niet onverantwoord bezig en leggen we niet voortdurend uit angst de schuldvraag bij groepen waar wij zelf niet toe behoren? Hoe inclusief zijn wij eigenlijk? Kunnen we ook denken in meta-oplossingen, in plaats van te kiezen voor een eenzijdig perspectief? Waar in onze besluitvorming nú is er ruimte voor jongeren en hun terechte zorgen?
Waar bied ik als maatschappij én als onderwijs die wij gezamenlijk zouden moeten vormgeven ruimte aan de stem van de hoop? Aan perspectief? Ook voor jongeren? Zou niet juist het onderwijs de jongeren moeten beschermen en perspectief bieden?
Hoe mooi zou het zijn wanneer wij jongeren niet alleen framen als dom en onverantwoord, maar gewoon voor wie ze zijn: de mens van de toekomst? Hoe mooi zou het zijn als al het geld dat nu gaat naar handhaving en controle, zou gaan naar extra verplegenden die met spoed kunnen worden opgeleid, tegen een redelijke en structurele vergoeding voor het fantastische werk dat ze doen? Zeker nu de winter er aan komt en het aantal besmettingen alleen maar gaat toenemen.
Hoe mooi zou het zijn als de subsidies voor ongezond eten, nu eens zouden gaan naar gezond eten? Als de ongezonde kindervoeding nou eens niet op de hoogte van kinderogen in de supermarkten zou liggen? Hoe mooi zou het zijn als we met elkaar een gezonder leven leiden, gezond eten, veel bewegen en zorg voor elkaar? Hoe mooi zou het zijn als we de angst voor elkaar kunnen ombuigen naar zorg voor elkaar?
In plaats daarvan wordt het echte gesprek (zie Marli Huijer, Jort Kelder, Barbara Baarsma) niet gevoerd. Ook niet op Windesheim. We nemen besluiten, zonder instemming van de CMR. We tuigen camera’s, handhavers en een compleet controlecentrum op en spreken de taal van schuld en boete, van maatregel en sanctie, van een hele generatie die weggestopt wordt achter schermpjes en mondkapjes.
Dat is het onderwijs dat wij nu bieden, zo proberen wij te inspireren. En de stem van de hoop is helaas niet meer dan ongewenst gefluister in afgeplakte wandelgangen.
Biek Leissner is docent bij de CALO
Nou, de afgelopen CaloGP week stemde mij anders behoorlijk hoopvol! Onderwijs door en voor eerstejaars studenten, mét maatschappelijke impact. Ik zeg; WindesheimGP!