WIN krijgt wel eens verzoeken van (oud)-studenten en medewerkers die ‘van onze website gehaald willen worden’. Maar, dit soort verzoeken stelt de redactie voor een moeilijke keuze: want wat weegt zwaarder? De privacy van degene die niet langer gevonden wil worden of het intact houden van ons archief?
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom mensen ons met dit verzoek benaderen. Meestal hebben zij zich ooit door WIN laten interviewen, en soms laten fotograferen. Maar dat is een poos geleden en ze kunnen zich persoonlijk niet meer vinden in de publicatie die nu nog online staat. Ze willen dan liever dat de publicatie verdwijnt in plaats van te accepteren dat zij of de tijden zijn veranderd.
WIN respecteert deze verzoeken, maar ze staan wel lijnrecht tegenover het belang van de redactie. De website dient namelijk als archief, en de huidige redactie is de bewaker van dat archief. Het deleten van onze publicaties zou daar een onomkeerbare beschadiging van zijn.
Alle publicaties op de site laten de ontwikkeling van onze hogeschool zien. Als we die publicaties zouden verwijderen hebben wij, onze lezers en toekomstige redacties geen zicht meer op het verleden. Voorbeelden van onderwerpen die lezers (of wij zelf) kunnen opzoeken zijn: ontwikkelingen van bepaalde opleidingen door de jaren heen, voorwaarden die de centrale medezeggenschapsraad (cmr) aan bepaald beleid gesteld heeft, meningen van studenten over maatschappelijke onderwerpen en het studentenleven, de visies van het college van bestuur (cvb) etc.
Recht op vergetelheid
Mensen die dergelijke verwijderverzoeken indienen beroepen zich doorgaans op het ‘recht om vergeten te worden’ en de privacywet Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Dit zijn bij wet ingevoerde regelingen om het recht op privacy voor burgers te vergroten. Maar, er geldt een aantal uitzonderingen op deze regelingen als het gaat om journalistieke producties.
Het ‘recht op vergetelheid’ is namelijk een in 2014 ingevoerde dienst van Google. Datzelfde jaar besloot het Europees Hof van Justitie namelijk dat burgers het recht hebben om zoekmachines te vragen bepaalde resultaten die uit de zoekresultaten voortkomen te verwijderen. Meestal gaat het dan om de naam van een persoon.
Daarom is het een service die Google aanbiedt. Je kunt via deze pagina een verzoek doen bij Google.
Hoor en wederhoor
Het recht om online vergeten te worden geldt over het algemeen niet voor journalistieke publicaties en is dan ook geen service die WIN aanbiedt. Voor grote zoekmachines zoals Google is WIN slechts een site op het internet die wordt opgezocht wanneer je zoekwoorden – zoals je eigen naam – intypt.
De AVG beschermt de privacy van privépersonen, maar perspublicaties vallen hier zelden onder. Dat is logisch, want burgers verschijnen niet ‘plotseling’ op nieuwswebsites; daar is een journalistieke aanleiding voor en er gaat een zorgvuldig redactioneel proces aan vooraf.
Mensen die aan WIN vragen of hun publicatie offline mag, hebben altijd zelf ingestemd met een interview en een foto, en hebben voorafgaand aan de publicatie vaak de tekst en de foto’s kunnen bekijken en gecheckt op feitelijke onjuistheden.
In het geval dat er dingen over anderen beweerd worden, checkt de journalist die beweringen in een proces dat ‘wederhoor’ wordt genoemd. Er wordt dan contact gezocht met de andere partij en die krijgt vervolgens de kans om te reageren.
De meeste journalistieke producties ontstaan na een zorgvuldig proces, en omdat de publicaties in de meeste gevallen van algemeen belang zijn, heeft de journalistiek een uitzonderingspositie als het om het recht op privacy gaat. Dit staat beschreven in Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Zo weegt de redactie binnenkomende verwijderverzoeken:
De WIN-redactie is onderdeel van Hogeschool Windesheim en de hogeschool is een plek waar we leren. We kunnen begrijpen dat lang niet iedereen zich realiseert dat een interview of een andere publicatie tot het einde der tijden via het internet gevonden kan worden. De redactie van WIN heeft begrip voor dergelijke verzoeken en is in overleg met de Redactie Adviesraad tot de volgende richtlijnen gekomen:
- Er moet aantoonbaar sprake zijn van duidelijke, actuele, zware persoonlijke schade door het mogelijk naar boven halen van de betreffende publicatie. Argumenten als ‘ik sta niet meer achter mijn uitspraken’ of ‘ik identificeer me nu heel anders’ zijn onvoldoende reden om in te grijpen in ons archief.
- Het is voor WIN belangrijk dat het archief zoveel mogelijk intact blijft. Daarom zal, wanneer bovenstaande is aangetoond, de redactie in eerste instantie alleen de achternaam van degene die mailt verwijderen uit tekst en een mogelijk fotobijschrift. Via deze methode zou het artikel (na ongeveer 30 dagen) niet meer in de Google-zoekresultaten moeten verschijnen.
- Wanneer het betreffende zoekresultaat niet uit Google verdwijnt, kunnen we de volledige naam verwijderen en alleen in zwaarwegende gevallen ook de foto. We leggen vervolgens de wijzigingen in het artikel vast door onderaan het artikel een zinnetje te plaatsen waar in staat dat het archief is aangepast. Bijvoorbeeld: ‘de naam van de geïnterviewde is op verzoek van de geïnterviewde gewijzigd’.
- Alleen wanneer er zeer zwaarwegende redenen (denk aan veiligheid) zijn om een artikel in z’n geheel te verwijderen, wordt dat verzoek in overweging genomen. Dit gebeurt nooit zonder verder onderzoek. Het verwijderen van een compleet artikel gebeurt alleen als de redactie constateert dat er sprake is van zeer ingrijpende persoonlijke gevolgen.
- Niet alle verzoeken wegen even zwaar. Verzoeken van mensen die een belangrijke rol binnen Windesheim hebben/hadden (denk aan bestuurders, directeuren, voorzitters van (medezeggenschaps)raden en andere gekozen leden in zichtbare rollen) worden alleen in zeer zwaarwegende gevallen in behandeling genomen. Bij bepaalde functies en rollen hoort nu eenmaal een zekere mate van zichtbaarheid.
(Oud-)studenten en medewerkers die ‘van de site verwijderd’ willen, kunnen hiervoor een verzoek mailen naar win@windesheim.nl. Geef daarbij een duidelijke omschrijving van de reden van jouw verzoek en voeg links toe naar de pagina’s waar je van verwijderd wilt worden, dat scheelt ons namelijk veel zoekwerk. Een beetje respect en vriendelijkheid in de mails met aanpassingsverzoeken wordt gewaardeerd.
Namens de WIN-redactie en de Redactie Adviesraad,
Harold de Haan
