Ze was bescheiden en viel niet op. Dat vertelde een jeugdvriendin over Bep Wiersma. Je vindt haar foto op de campus: een jonge vrouw, rond de twintig. Bep had een brede interesse, van geschiedenis tot politiek en literatuur. Ze wilde het onderwijs in en had daarom de toenmalige PABO gedaan. Haar diploma kreeg ze in 1941.
Haar foto hangt groot aan een muur in B0. Als je van de C-kantine komt is het direct rechts, richting de PABO. Daar staat een monument met een grote zwart-wit foto waarop ze je recht in je ogen kijkt. Ze is 22 jaar oud geworden. Wat had deze jonge vrouw allemaal willen doen in haar leven? Hoe zag ze haar toekomst?
Tweede wereldoorlog
Het liep anders. De tweede wereldoorlog was aangebroken. Met haar familie was ze naar Brabant verhuisd. Daar was niet direct werk voor haar en daarom ging ze aan de slag bij de spoorwegen. Omdat de Duitsers in die regio veel treinen gebruikten kon ze de Engelsen helpen door in het geheim informatie over het spoor te verzamelen en dat door te spelen.
In oktober 1943 werd ze vanwege haar verzetswerk opgepakt en bijna een jaar lang zat ze vast in een gevangenis. Met een jongen in een andere cel kreeg ze contact via klopsignalen. Ze maakten samen plannen voor later als alles voorbij zou zijn. Maar zover is het nooit gekomen. Ze hebben elkaar even in de ogen kunnen kijken toen Bep in september 1944 op transport gezet werd naar concentratiekamp Ravensbrück.
Dwangarbeid
Overlevenden van Ravensbrück vertelden hoe wreed de gevangenen daar behandeld werden. Over de dwangarbeid bij elektronicabedrijf Siemens. Over de uren die ze in de kou op appèl moesten staan. Tijdens een van die momenten zakte Bep in elkaar. Ze was ziek en uitgeput. Op 16 of 17 januari 1944 overleed ze, nu 80 jaar geleden.
De tijd waarin ze leefde had Bep zelf niet uitgekozen, net zoals wij dat niet doen. Maar in de wereld die zij als twintigjarige aantrof maakte zij haar eigen keuzes. Ze verzette zich tegen onrecht en racisme en koos ervoor om mee te werken aan een meer humane wereld. Dat deed ze op de plek waar zij op dat moment was.
Bep Wiersma was bescheiden en viel niet op. Op de foto aan de muur in B0 kijkt ze ons aan.
Martin Jans is studentenpastor van Windesheim, ArtEZ en KPZ Zwolle
