Waarom weet ik niet precies, maar zittend in een trein dacht ik terug aan gesprek met een student. Ik was onderweg naar Denemarken. De trein had een klein uur vertraging, 4G viel steeds uit en wifi deed het niet, dus had ik alle tijd om eens rustig op een herinnering te herkauwen.
Het ging hierom. In de module Levenskunst begeleiden we studenten in het zoeken van een antwoord op een eigen levensvraag. Bij één van de opdrachten gebruik je een klassieke tekst. Dat kan een Griekse mythe zijn, een bijbelverhaal, een boeddhistische tekst etc., dat kies je als student zelf. De gedachte is: je bent de eerste niet met een stevige levensvraag, kijk eens wat je kunt leren van levenslessen van mensen uit het verleden. Maar hoe pak je dat aan?
Googelen
‘Ik heb eerst gegoogeld om te weten wat het verhaal betekent’, zei een van de studenten later. Achter zijn bureau op zijn zolderkamer had hij wat zinnen overgetypt uit het eerste zoekresultaat over zijn verhaal. Het is geen wonder dat googelen en goochelen bijna dezelfde woorden zijn, want veel had het hem niet opgeleverd. Eerst dacht ik: had hij haast? Weinig tijd? Nee zei hij: ‘zo werk ik altijd als ik iets wil weten en ik was bang dat ik de opdracht verkeerd zou maken’.
Zoals bij meer in het leven is die angst een goed recept om zo’n opdracht juist te laten mislukken. Hij probeerde het opnieuw, nu zonder internet. Het ging over de mythe van Sisyfus: een man die een grote steen de berg oprolt en als hij bijna boven is rolt de steen weer naar beneden en kan de man opnieuw beginnen. Een soort Groundhog Day, maar dan al 2500 jaar oud. Een week lang las hij het verhaal elke dag. Kwam deze student zo wel verder? Leverde het wat op?
Doelloos
Eerst niet. Hij noteerde wat het opriep: hoe vaak hij al van het station naar Windesheim was gelopen. En: zou een baan hebben ook zo zijn? De slotzin was raar vond hij: ‘we moeten ons Sisyfus voorstellen als een gelukkig mens’. Hoe dan? Het leek hem doelloos, die steen die weer terugrolt? En elke dag hetzelfde doen? Maar ja, wat is geluk dan wel? De hele week zat dit verhaal in zijn hoofd. In zijn verslag schreef hij uiteindelijk: misschien is geluk voor Sisyfus dat hij zijn lot leert te accepteren zonder dat hij op alle vragen een antwoord heeft.
Ze leken wel wat op elkaar, die student en Sisyfus.
Martin Jans is studentenpastor van Windesheim, ArtEZ en KPZ Zwolle
