Op de valreep van de zomer stond er een nieuwsbericht op Yammer dat mijn aandacht trok: Nieuw op de campus, Comfort Zone voor studenten. Mijn hart maakte meteen een sprongetje. ‘Een ideale pauze- en ontmoetingsplek, waar ontspanning, rust en een gezellige sfeer voorop staan,’ aldus student en projectleider Daniël Ekeler. Ik hoop dat het idee nog dit studiejaar overwaait naar Almere, want ook daar is onder studenten behoefte aan een plek waar je even niets moet.
In een interview met de WIN ging Daniël nog wat dieper in op de Comfort Zone en de reden waarom zo’n plek juist in deze tijd zo belangrijk is. Hij zei: “Niet alleen op Windesheim maar overal hoor je dat de huidige generatie studenten een ‘kwetsbare’ generatie is. Zij ervaren hun studententijd niet alleen als de mooiste tijd van hun leven, – zoals de voorgaande generaties deden – maar ook als een periode van onzekerheid en stress, onder meer door de hoge druk op presteren en een gevoel van nergens bij horen.”
Ronkend
Ik verzet me al langer tegen de ronkende zin dat studeren de állerleukste tijd van je leven is, maar de aanname lijkt onverwoestbaar. Het woordje ‘leuk’ mogen we best met een korreltje zout nemen (nou vooruit, doe maar een pond), want hoeveel fasen in je leven zijn er nu alleen maar ‘leuk’? Wie stellige uitspraken doet vergeet de nuances. Dat klinkt wel lekker, maar echt realistisch is het niet.
Verder vermoed ik dat er niet zo bar veel verschil is tussen de generaties als nu vaak wordt gedacht. Ook voor mij was studeren een periode waarin onzekerheid en stress een hoofdrol speelden en uit mijn omgeving weet ik dat dit voor meer mensen gold. Het is wel jammer dat die gedeelde smart pas aan het licht kwam toen we al lang en breed gesetteld waren en niet al tijdens onze studie. Maar goed, we hadden er dan ook een dagtaak aan om vooral niet te laten blijken hoeveel stress en onzekerheid we voelden.
Diagnose
Is dat anders dan nu? Ik zie bij een deel van de studenten meer openheid in het delen van hun gevoelens, maar zeker niet bij alle studenten. Wat me wel opvalt is dat er in toenemende mate naar houvast wordt gezocht om al die gevoelens te verklaren. In de tijd dat ik studeerde waren diagnoses een zeldzaamheid. Dat is nu anders. Wel herinner ik me de poster van stichting Pandora*), met de tekst ‘Ooit een normaal mens ontmoet? En… beviel het?’ De acceptatie dat mensen nu eenmaal verschillen werd prachtig in deze ene regel van Simon Carmiggelt gevangen en het effect werd nog versterkt omdat de poster de vorm van een spiegel had.
Labels zijn zowel een zegen als een vloek. Het is een zegen als het je helpt om meer inzicht te krijgen in wie je bent. Ook kan het je handvatten bieden hoe je het beste door (dit deel van) je leven kunt navigeren. Tegelijkertijd is het een vloek wanneer het je vastpint als een vlinder in een lijstje. Want hoe vastomlijnd sommige labels ook lijken; mensenlevens zijn allesbehalve vastomlijnd. Zo kan een functiebeperking je in je jonge jaren danig in de weg zitten, terwijl het op latere leeftijd nagenoeg geen problemen meer geeft. Mensen veranderen, situaties veranderen, tijden veranderen.
Verschillen
Het risico van de vele labels die in deze tijd worden uitgedeeld, is dat we onszelf als ‘anders’ gaan zien, terwijl we nu eenmaal allemaal van elkaar verschillen en tegelijkertijd enorm op elkaar lijken. Iemand die zegt dat studeren ‘de állerleukste tijd van je leven is’, vergeet voor het gemak dat we niet allemaal hetzelfde zijn. Wat voor de één een toptijd is, kan voor de ander een rottijd zijn; het is maar waar je van houdt en wat je tegenkomt op je pad.
Ik vind het dan wel weer een ‘állerleukst idee’ dat er nu een ruimte is waar studenten echt nader tot elkaar kunnen komen, in plaats van gereduceerd te worden tot het label dat ze kregen, of zich bezig te moeten houden met vastgeroeste kreten uit voorgaande generaties.
*)Pandora was een stichting die voorlichting gaf over psychiatrie en die probeerde om de vele vooroordelen te verminderen, die er waren over cliënten en hun aandoeningen.
Judith van der Stelt is schrijfcoach en dyslexiespecialist bij het Student Support Centrum in Almere
