Studenten met verschillende achtergronden zouden de wereld vaker door elkaars ogen moeten bekijken, vindt studentenpastor Martin Jans.
In het stiltecentrum hadden twee studenten informatiemateriaal neergelegd. Het ene lag bij de ingang links, uit christelijke hoek: een ‘ov hemelkaart’ die geldig was tot je dood. De boodschap: als je niet bij Jezus incheckt mis je de reis naar de hemel. Het andere lag aan de andere kant en was een boekje over berouw, uit Islamitische hoek. Zonder voldoende berouw, zo las ik, is je leven niets waard en moet je in het hiernamaals boete doen.
Gelukkig. Jij denkt natuurlijk niet zo. Maar maakt dat je blij omdat ‘die gelovigen altijd ongelovigen verketteren’, dan ben je geen haar beter. Je doet precies hetzelfde: je maakt van een ander een karikatuur, daar zet je je tegen af, en – niet verrassend – je bevestigt je eigen gelijk en bent blij dat je vindt wat je al vond.
Daar komen we niet veel verder mee. Want de wereld is lang niet zo eenduidig als het lijkt. Er zijn christenen die niets moeten hebben van een ov-hemelkaart en moslims die het boekje over berouw bij het oud papier leggen. Er zijn atheïsten die dagelijks boeddhistisch mediteren en agnosten die in een klooster hun hoofd eerbiedig buigen als de monniken dat ook doen.
Er is nog iets. Wie niet gelooft is niet niets. Zo heette dat vroeger wel bij mij op school: er waren protestanten, katholieken en mensen die niets waren. Die laatsten lijken dan op lege brievenbussen waar je ov-hemelkaarten of boekjes over berouw in moet stoppen. Niets is minder waar: zij zijn evengoed gevuld met waarden en idealen. Lezen verhalen, kennen rituelen en hebben opvattingen over het goede en ware leven. Wie dat niets noemt checkt zichzelf uit op de reis van medemenselijkheid.
Nee. Dan word ik blij van een collega uit Noord-Ierland. Hij begon een evangelisatiegroep. De leden kregen een bijzondere opdracht. Ze gingen langs bij moslims, christenen, hindoes, atheïsten, agnosten en alles daartussen. De uitdaging was een ander niet van jouw waarheid te overtuigen, maar om te ontdekken of die ander jou kon bekeren. Je moest bereid zijn je eigen overtuiging op het spel te zetten. Dat was een goede voorwaarde voor een oprechte ontmoeting.
Wil je een gelijkwaardig gesprek dan moet je die ander zien als mens als jij. Een verlangend wezen, zou kerkvader Augustinus zeggen, van vlees en bloed. Iemand die verlangt, die hoopt, die wikt en weegt. Vraag welke verhalen daarvoor belangrijk zijn, of welke mensen een voorbeeld. Hoe hij idealen vormgeeft en welke zij is kwijtgeraakt. Welke rituelen, vormen of tradities helpen om te werken aan het goede leven.
Misschien kun je een keer meedoen met hem of zij met jou.
Diep van binnen hoop ik dat de studenten die hun materiaal in het stiltecentrum neerlegden nog een keer komen. Dat ze hun ov-hemelkaarten en boekjes over berouw wegdoen en samen even stil zijn. Dat ze in gesprek raken, en voor even leren kijken naar de wereld en zichzelf met de ogen van die ander.
Martin Jans is studentenpastor van Windesheim, Hogeschool ArtEz en de Katholieke pabo in Zwolle. Ook via Re:link ontmoet hij studenten met allerlei uiteenlopende achtergronden. Voor meer info:www.relink-zwolle.nl.
