Bij complexe opdrachten met een veelheid aan spelers is ‘netwerkgeletterdheid’ belangrijk, vindt docent Paul van der Cingel: denken en doen vanuit verbinding.
Stel je voor dat je werkgever een wedstrijd organiseert: schrijf de vacaturetekst voor een baan die nog niet bestaat, met als hoofdprijs twee jaar lang zelf invulling geven aan die nieuwe baan. Het overkwam mij, en ook medewinnaar Steve Clemens, in de New Job Challenge van bijna twee jaar geleden. Tijd voor een terugblik, nu de prijs ten einde loopt.
Van docent Economie ‘op leeftijd’ ging ik ineens naar “intrapreneur complexiteitsonderwijs”. Opdracht aan mezelf: verbeter overal waar je kans ziet het onderwijs rond complexe maatschappelijke vraagstukken. Inderdaad overal, want heus niet alleen studenten van het Honours College krijgen complexe vraagstukken voorgeschoteld. Op veel plekken zag ik studenten bezig aan opdrachten met een wirwar van oorzaken en gevolgen en een veelheid aan spelers. Bijvoorbeeld over de herinrichting van de Spoorzone, of over de kwaliteit van leven van ouderen in Zwolle-Zuid. Maar ook onderwerpen als de toekomst van arbeid en de dynamiek onder de historie van Azië kwamen voorbij.
En dus gaf ik tientallen work-shops, kriskras door de hogeschool. Bij Bedrijfskunde in
Zwolle maar ook bij de minor Smart Cities in Almere. En bij Toegepaste Gerontologie, maar ook bij de Lerarenopleiding Geschiedenis. Inhoudelijk gingen die workshops over netwerkgeletterdheid: denken en doen vanuit verbinding. Zo gingen studenten in het Honours Programme New Towns in Almere aan de slag om voor de gemeente in kaart te brengen wie er allemaal bezig waren met het thema Gezonde Jeugd in een Gezonde Stad. Dat bleken zo’n 180 spelers te zijn. Toen de studenten vervolgens zochten naar verbindingen tussen die spelers, bleken die vaak niet te bestaan: “Je zou denken dat er een groot spinnenweb van relaties bestaat, maar de initiatiefnemers kennen elkaar niet en weten dus niet wat de ander doet.” (Win’ 23 maart 2017 ). Van dit inzicht leerden niet alleen de studenten, maar ook de gemeente.
Ook voor de hogeschool viel er wat te leren de afgelopen twee jaar. Complexe vraagstukken houden zich niet aan grenzen van opleidingen, domeinen en locaties. Alleen al rond de Spoorzone waren studenten van drie opleidingen actief. Studenten zullen in zo’n situatie de grenzen als knellend gaan ervaren. Hoe kunnen we de behoefte aan wendbaarheid faciliteren en tegelijk de zaak organiseerbaar houden?
Een andere les voor Windesheim gaat over bewegingsruimte voor de medewerker; iets waarvoor mijn New job een mooie testcase was. Om te bewegen heb je ruimte nodig en mensen die kunnen vertellen waarom ze die ruimte nodig denken te hebben. En, last but not least, leidinggevenden die daar de potentie van inzien en de bewegingsruimte durven toevertrouwen aan hun mensen. Het zou mooi zijn als dit New Job-element breder wordt toegepast. Ik denk dat iedereen daarvan de vruchten zou plukken.
BMR-docent Paul van der Cingel werkte de afgelopen twee jaar twee dagen per week in zijn New Job als Intrapreneur complexiteitsonderwijs, aan de verbetering van het onderwijs rondom complexe maatschappelijke vraagstukken op Windesheim.
