Voormalig journalistiekstudent Thijs van Dorssen (25) zet vraagtekens bij de rol van constructieve journalistiek in het huidige journalistieke landschap. Is deze methode een doel of een middel? ‘We moeten de constructieve journalistiek niet zien als ideologie.’
De journalistiek staat onder druk, en oh, wat hebben we het moeilijk. Het is allang geen geheim meer dat de advertentie-inkomsten er een wedstrijd van hebben gemaakt om zo hard mogelijk achteruit te hollen. Daarbij hebben de publieke omroepen links en rechts te maken met grote bezuinigingen. Alleen, deze oorlog is ons toch niet vreemd? De strijd tegen Caesar en het Romeinse leger is al tien jaar bezig en we laten ons allemaal gedwee de pan in hakken; met opgerolde natte kranten nota bene. Kranten die toch bijna niemand meer koopt. Toch was er een groepje journalisten dat dapper weerstand bleef bieden. Een groepje journalisten dat onderzoek deed naar nieuwe manieren om journalistiek te bedrijven. Deze stroming stak voor het eerst in 2016 groots en publiekelijk zijn licht op. We hebben het hier uiteraard over de constructieve journalistiek. Het is het pasgeboren stokpaardje van de opleiding journalistiek aan
Windesheim. Volgens velen is deze stroming de toekomst en deze moet dan ook gaan zorgen voor een opleving van de journalistiek.
In de strijd tegen de Romeinse bezetter weet de constructieve journalistiek heel wat mensen te enthousiasmeren. In de eerste plaats door het aandragen van oplossingen in plaats van azijnpissen. Waar ‘gewone’ journalistiek toch vaak naar het negatieve neigt, zoekt de constructieve journalistiek toch meer de positieve kant op. Het ‘yes we can’ adagium is in deze nieuwe vorm leidend. Het gaat om een positieve manier benaderen van de zaken, samenwerken niet tegenwerken en naar de toekomst kijken in plaats van naar het verleden.
Allemaal goed en wel, gaan we hiermee de strijd winnen? Ik denk van niet. Weer gaat het maar om een kant van de medaille, hij is dit keer slechts omgedraaid. Het positieve bestaat toch immers bij de gratie van het negatieve? We moeten de constructieve journalistiek niet als ideologie gaan zien. Ideologieën zijn gevaarlijk; ze zorgen voor oogkleppen. En juist daar moeten we als journalist voor waken. Natuurlijk zijn er kenmerken van de constructieve journalistiek die de moeite waard zijn om toe te voegen aan je journalistieke wapenarsenaal. Je moet je alleen niet tot deze wapenfeiten beperken. Constructieve journalistiek is geen doel maar een middel. Het heeft mijns inziens geen zin om als journalistiek massaal in de constructieve toverdrank te springen, om zo de bezetter te overmeesteren. Willen we als journalistiek ons bestaansrecht behouden, en met de Galliërs meevechten, dan zullen we desalniettemin soms het constructieve zwaard moeten heffen. We moeten ons alleen niet blind staren op het constructivisme, want dan winnen we nooit. Rare jongens die Romeinen.
Thijs van Dorssen is onlangs afgestudeerd aan de opleiding journalistiek en werkt als redacteur en verslaggever voor NPO Radio 1.
