Voor docenten is het even wennen om studenten te begeleiden met gepersonaliseerd leren. ‘Je moet evenwicht vinden tussen loslaten en structuur’, zegt Ariane Niemeijer.
Engels was altijd een typisch struikelblok voor studenten van de business opleidingen. Voor ons, docenten Engels, reden om regelmatig te experimenteren met de vormen waarin het vak gegoten kon worden. Tegenwoordig zien we een verschuiving van ‘struikelvak’ naar een enorme variatie aan aanvangsniveaus: van studenten met een mbo-achtergrond die op A2-niveau binnenkomen tot studenten afkomstig van een tweetalige middelbare school, met Cambridge-certificaten op C2-niveau. En dan hebben we nog gamers: hun Engels is sowieso uitstekend! En die groepen zitten allemaal in dezelfde klas.
Het experiment flexibilisering Engels is een samenwerking tussen de docenten Engels van BMR Zwolle en docenten Engels van Windesheim Flevoland. Voor Flevoland was het nieuw om met een instaptoets te werken om het aanvangsniveau van nieuwe studenten te meten, in Zwolle werd daar al langer mee geëxperimenteerd. De instaptoets deelt het cohort in drie niveaugroepen in, die vervolgens elk op hun eigen niveau les kunnen krijgen. Maar hier stopt het experiment niet, want vervolgens krijgen studenten in de lessen sterk gedifferentieerd onderwijs; ze krijgen de ruimte om aan eigen persoonlijke leerdoelen te werken, en dát is voor beide locaties nieuw.
Studenten vinden het prettig aan hun eigen leerdoelen te kunnen werken. Het leerklimaat verbetert enorm: niemand hoeft meer bang te zijn om te langzaam te zijn. En niemand hoeft zich ook te vervelen. Uitleggen doe ik sowieso alleen nog op vraag. Het is een misvatting te denken: de student weet niks, ik weet alles, dus ik moet het ze leren. Het leren gebeurt bij hen, niet bij de docent! Het eindniveau van het tentamen staat vast, maar hoe je naar dat niveau komt bepaal je zelf, met je persoonlijke leerdoelen.
Om dit type lessen goed te kunnen organiseren, het evenwicht te vinden tussen loslaten en structuur, zijn de docenten Engels van BMR Zwolle en Almere gezamenlijk begonnen aan een cursus gepersonaliseerd leren onder de noemer Krachtig Meesterschap, begeleid door onderwijskundigen van Bewegen & Educatie. Tijdens deze cursus werken ook de docenten aan hun persoonlijke leerdoelen. De docenten willen hun cursus voortzetten; het is een leerproces dat eigenlijk net begonnen is.
Gesprekken met de Corporate Academy kunnen opleveren dat deze expert-docentprofessionalisering voor heel Windesheim beschikbaar komt. Ook bij andere vakgebieden bestaat behoefte om op een andere manier te kunnen lesgeven dan met een door de docent grondig uitgewerkte powerpoint; daar leert de docent heel veel van, maar de student eigenlijk niets.
Verder wil ik het nieuwe concept radicaler doorvoeren dan nu gebeurt. Als je het klasverband helemaal losgelaat, kun je echt op drie niveaus lesgeven, in een soort vergaderband. Met voor alle goede studenten een half jaar lang Cambridge Business English op hoog niveau, een half jaar lang les voor studenten om van het laagste niveau af ook echt te kunnen verbeteren, en voor de middengroep kan het niveau omhoog. De gesprekken hierover zullen binnenkort plaatsvinden.
Ariane Niemeijer is docent Engels bij Bedrijfseconomie. Ze startte vorig jaar het Windesheim experiment Flexibilisering Engels samen met Ellen Keates, Tjeerd de Jong en Hugo Tennekes. Het experiment wordt in 2019 verder uitgebreid.
