Studeren met een functiebeperking, hoe is dat? Studente Els Klaui geeft ons een inkijk in het hoofd van een ADD’er.
Ken je het verhaal over uitstelgedrag, van Tim Urban, waarbij hij het proces van uitstel (procrastination) uitbeeldt aan de hand van een aantal tekeningen? Hij beschrijft twee karakters die vechten om controle te krijgen over het brein. Dit zijn de rationele besluitvormer, getekend als een doodnormale stokpop en een aapje dat continu op zoek is naar voldoening. Ieder moment dat een uitsteller aan een serieuze taak begint drukt het aapje de rationele besluitvormer aan de kant en neemt het roer over. Deze zet vervolgens koers naar de snelste en leukste uitweg om vervolgens te stranden in een lading onafgewerkte taken en stress.
Zo voelt ADD ook vaak voor mij, alsof ik slechts toe kan kijken terwijl een ander mijn leven vrolijk overhoop gooit en alle verkeerde beslissingen maakt. Ben je te moe om huiswerk te maken? Geen probleem! In plaats daarvan gebruiken we alle resterende energie én de reserves van morgen om tot 6 uur ’s ochtends films te kijken. Morgen hoef je immers toch alleen maar in je eigen tijd voor school bezig te zijn en ik kan nu al tig andere dingen bedenken die leuker zijn om te doen.
Het lastige aan deze ‘tweede bestuurder’ is dat ik niet aan kan tonen dat hij/zij er daadwerkelijk is. Ik heb immers geen persoonlijkheidsstoornis en kan dus moeilijk zeggen dat het aapje in mij alles heeft verpest. Ik kan nergens anders de schuld neerleggen dan bij mijzelf. Maar waarom voel ik me dan zo machteloos? Waarom is het zo moeilijk om met mijn gezonde verstand de touwen in handen te nemen? Dat heeft te maken met discipline en wilskracht, kun je zeggen. Maar aan mijn wilskracht ligt het denk ik niet, want ik ploeter nog steeds door ondanks de stress, teleurstelling en wantrouwen. En discipline… ik sleep mijzelf uit bed en naar school, offer mijn vrije avonden, weekenden en zelfs vakanties op om mijn werk af te krijgen.
Maar goed, prima, als jij denkt dat ik beter mijn best moet doen dan zet ik nog even een tandje bij en bijt ik mij nóg harder vast in de opdracht. Hiervoor is het waarschijnlijk handig dat ik een deal sluit met mijn interne aapje. De rationele besluitvormer staat overdag aan het roer en het aapje krijgt de avonden en weekenden om te doen wat ‘ie wil. Maar wat doet die kleine opdonder? Hij houdt me voor de gek met zoethoudertjes. Ineens ben ik keurig mijn bureau aan het opruimen en sta ik mijn 2-weken-oude vaat te wassen. Ik stuur wat ‘belangrijke’ mails, schrijf een mooie planning uit en help nog even een vriend met zijn opdracht. Het aapje laat me geloven dat ik goed bezig ben, maar ondertussen is er nog niks af van mijn verslag. Nu is het aan aap! Jij kunt jouw voogdij over het roer vergeten, geen leuke dingen meer tot het einde van dit semester! Wacht.. wat?!
ELS KLAUI
Derdejaars global project & change management en algemeen bestuurslid van SCHIB, platform voor studeren met een functiebeperking.
Hier vind je een link naar de uitleg van Tim Urban:
http://waitbutwhy.com/2013/10/why-procrastinators-procrastinate.html
Of als je liever de video wilt bekijken: https://www.ted.com/talks/tim_urban_inside_the_mind_of_a_master_procrastinator?language=nl