Windesheim associate lector Henri ter Hofte en student Hidde Schultze hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan CoronaMelder, de app die dit weekend geactiveerd is.
CoronaMelder bestaat uit een app die contactcodes rechtstreeks via bluetooth uitwisselt met apps van anderen in de buurt, én een server. Op die server komen de contactcodes terecht van mensen die besmet blijken te zijn na een positieve test. De apps downloaden zes keer per dag die ‘besmette contactcodes’ en ieders persoonlijke app kijkt dan of je te lang en te dicht bij zo’n besmette contactcode in de buurt bent geweest.
Lange voorgeschiedenis
De app heeft een lange voorgeschiedenis Nadat het ministerie van VWS begin april had geconstateerd dat er op de markt geen geschikte app te vinden was, besloot men deze zelf te ontwikkelen met behulp van ‘the best and brightest’ (aldus VWS).
De twee Windesheimers werden in mei benaderd. Hidde schreef software voor het GGD-portal van CoronaMelder. Daarmee kan een GGD-medewerker die je belt na een positieve testuitslag, gebruikers van de CoronaMelder app helpen met het uploaden van de contactcodes.
Bruggen slaan
Ter Hofte heeft gewerkt aan de link tussen de epidemiologisch-virologische en de technische aspecten van de app. ‘Bruggen slaan tussen de disciplines is waar ik het best tot mijn recht kom.’
Maar het was teamwork, zo benadrukt Hidde: ‘In dit soort teams, met veel verschillende expertises vindt er een zeer nauwe samenwerking plaats. De taakverdeling is grof gebaseerd op je rol binnen het project maar binnen die kaders moet en kan iedereen schakelen tussen de verschillende taken die op de projectplanning staan of abrupt worden ingeschoten vanuit de politiek. Dat zorgde voor een hele interessante en flexibele dynamiek.’
Flauwvallen
Beide zijn vertrouwd met de combinatie technologie en besmettelijke ziekten. Ter Hofte: ‘Bij het lectoraat ICT innovaties in de zorg hebben we sinds 2015 gewerkt aan het idee om met smartphones besmettelijke ziektes te bestrijden. Een jaar geleden werkten lector Marike Hettinga en ik aan een simulatie, ter voorbereiding op een serious game die we in de loop van 2021 met een digitaal virus en een virusbestrijdingsapp wilden spelen op Windesheim.’
‘Hidde was een van de studenten in het team. Als dan ineens rond de jaarwisseling een echt virus uitbreekt sta je wel even te kijken; da’s andere koek. Dat levert ineens een heel andere druk op. Dit moet én goed (je wilt geen datalekken en geen surveillancestaat creëren) én snel, want het coronavirus grijpt om zich heen. De druk heeft goed gewerkt denk ik.’
Tijdsdruk
Ook Hidde denkt dat de tijdsdruk de kwaliteit niet heeft benadeeld: ‘Het ontwikkelproces van alle onderdelen van de app heeft open source plaatsgevonden waardoor de kwaliteit voortdurend kritisch beoordeeld werd door experts wereldwijd uit het werkveld. Dat zorgde er mede voor dat de app in recordsnelheid efficiënt ontwikkeld kon worden.’
Maar diezelfde druk werd Ter Hofte op een gegeven moment te veel: ‘Ik werkte al vrij snel anderhalve dag per week. Het team werkte zo snel en gedreven dat je vanzelf gaat meehollen. Veel te hard, want een week of twee later ben ik na een hardlooptraining flauwgevallen. Na overleg hebben diverse collega’s mijn reguliere werkzaamheden op Windesheim waargenomen, zodat ik fulltime kon meehollen met het team bij VWS.’
Méér en sneller opsporen
Voorlopig was het virus sneller dan de virusjagers. Ongeveer de helft van alle besmettingen vindt plaats in de eerste vijf dagen nadat iemand besmet wordt, nog voordat iemand doorheeft besmettelijk te zijn. Het reguliere bron- en contactonderzoek (nadat iemand positief is getest) kan een paar dagen duren. Vaak worden mensen pas bereikt als ze zelf al symptomen hebben. Of helemaal niet.
Volgens Ter Hofte zit dáár de meerwaarde van de CoronaMelder: ‘Er kunnen méér mensen die je hebt besmet worden bereikt, en dat ook sneller. Simulatiestudies in Oxford en Utrecht wijzen daarop. Of het zo ook in de praktijk gaat werken, dat weten we niet zeker. Dit is de eerste keer in de geschiedenis dat we een pandemie meemaken terwijl veel mensen smartphones hebben. De privacy is goed geregeld. De wet garandeert dat iedereen vrijwillig kan kiezen om de app wel of niet te gebruiken. Ik denk dat alle lichten op groen staan om samen dit extra middel te gebruiken om te proberen het virus eronder te krijgen.’
