De interesse om mee te praten in de deelraden van Windesheim blijft dalen. Inmiddels blijft in bijna alle nieuwe deelraden een deel van de zetels leeg.
Er zijn zo weinig studenten en medewerkers die een vrijkomende zetel van een deelraad willen hebben, dat er vrijwel overal sprake is van leeg blijvende zetels ofwel het exact opvullen met een enkele kandidaat. Bij in ieder geval vijf van de zes deelraden is er na de verkiezingen géén voltallige club om het raadswerk uit te voeren.
Dat blijkt uit het overzicht van de kandidaten voor de nieuwe deelraden van de diensten en opleidingsdomeinen, die komend studiejaar van start moeten gaan. De verkiezingen worden momenteel gehouden, tot en met 25 mei.
Alle Windesheimers mogen stemmen op kandidaten. Niet alleen voor de deelraden worden verkiezingen gehouden, maar ook voor de centrale medezeggenschapsraad (cmr) en de opleidingscommissies (oc’s).
Uitzondering
Bij de deelraden valt er dit jaar echter weinig te kiezen voor docenten en medewerkers, want er kunnen nauwelijks verkiezingen gehouden worden. De enige deelraad waar dit jaar een verkiezing kan worden gehouden, is bij de studentgeleding van opleidingsdomein Business Media en Recht.
En eigenlijk is die interesse van BMR-studenten al jaren de uitzondering die de regel bevestigt. Want bij BMR willen studenten vaak in een medezeggenschapsorgaan omdat dat mooi in hun opleidingscurriculum past en niet zozeer vanuit inhoudelijke interesse voor de raad zelf.
Voor de drie lege medewerkerszetels van de deelraad BMR zijn helemaal geen personeelsleden gevonden die het raadswerk wilden gaan doen, wat aangeeft dat de situatie bij de BMR niet veel anders is dan bij de andere deelraden.
Bij de deelraad BMR blijven dus drie van de in totaal twaalf zetels leeg. Dat is ook het geval bij de deelraad van Windesheim Flevoland. De andere deelraden lukt het vullen beter.
Automatisch
Alleen bij de deelraad Diensten, die jarenlang kampte met lege zetels, lijkt de situatie wat verbeterd. Verkiezingen zijn er niet, maar dit jaar zijn er wel weer vier kandidaten voor de vier vrijkomende zetels gevonden. Maar of die alle vier hun zetel gaan innemen is nog niet zeker.
Want twee van hen hebben zich ook opgegeven als kandidaat voor de centrale medezeggenschapsraad. Als zij daar gekozen worden, is de kans groot dat ze die liever innemen dan hun zetel in de deelraad Diensten.
Verkiezingen kunnen alleen doorgaan als er meer kandidaten dan vrijkomende zetels zijn. Als de raden te weinig kandidaten hebben, ofwel precies genoeg kandidaten om de zetels te vullen, komen kandidaten dus automatisch en zonder verkiezingen in de deelraad terecht.
Dat verklaart waarom de verkiezingen voor de meeste Windesheimers dit jaar alleen om de cmr lijken te draaien. Daar zijn namelijk wél voldoende kandidaten voor verkiezingen (7 medewerkers voor de 4 vrijkomende personeelsplekken en 14 studenten voor de 2 vrijkomende studentenzetels).
Opleidingscommissies
De opleidingscommissies kampen net als de deelraden ook al jaren met te weinig interesse. Bij bijna alle van de 34 oc’s komen momenteel zetels vrij. Maar nergens zijn er voor medewerkers verkiezingen mogelijk. Ook hier wordt alles via via opgevuld en blijven vrijwel overal zetels leeg. Bij slechts vier van de oc’s kan er op een student gestemd worden.
Het louter opvullen van de vrijkomende zetels met vrienden en bekenden van de zittende leden, in plaats van goed zoeken naar meer kandidaten, is iets wat altijd dreigt bij medezeggenschapsorganen. En uiteindelijk een gevaar voor het democratische verkiezingsproces, concludeerde het bestuurscollege van Windesheim een paar jaar geleden.
Het stelde toen voor om de raden van Windesheim te verplichten om altijd twee kandidaten per zetel te zoeken. Dan zouden er vanzelf altijd echte verkiezingen komen voor vrijkomende zetels. De centrale medezeggenschapsraad stak daar echter een stokje voor, de raad weigerde om in te stemmen met die wijziging.
Nasleep
Hoe kijkt de huidige voorzitter van de cmr, Claudia Tempels, naar het gebrek aan kandidaten voor de deelraadsverkiezingen?
“Ik schrik ervan dat de deelraden niet op volledige sterkte kunnen komen. Mijn eerste neiging is om het aan de nasleep van Corona te wijten. Maar ook voor Corona was de animo laag, dus er speelt veel meer. Onder andere de werkdruk onder personeel”, zegt Tempels.
Tempels wil stappen zetten in het verbeteren van de communicatie, de zichtbaarheid en de transparantie van de medezeggenschapsorganen. En in het verder verbeteren van het verkiezingsproces. “Gelukkig geeft het ministerie van OCW een financiële impuls aan hogescholen ter versterking van de medezeggenschap.”
Lees de volledige reactie van de cmr-voorzitter hier: ‘Te weinig mensen in de deelraden is een zeer onwenselijke situatie’
Als lid van de medezeggenschap met enige jaren ervaring zie ik dat het helaas een algemeen probleem is dat op elke hogeschool speelt. Ook de onderwijsinspectie heeft het over de zorgelijke opkomstpercentage van de medezeggenschaps-verkiezingen. Een goed functionerende medezeggenschap kan een belangrijke informatiebron zijn om risico’s op tijd in beeld te krijgen”, schrijft de inspectie. Studenten en medewerkers weten uit eigen ervaring immers wat er speelt op hun hogeschool of universiteit. Ondanks dat het belang van een goed functionerende medezeggenschap onderkend wordt ziet de minister geen reden tot ingrijpen.
https://www.dub.uu.nl/nl/nieuws/staat-van-het-onderwijs-inspectie-breekt-lans-voor-betere-medezeggenschap
Dat is het algemene beeld. Nu terug naar Windesheim.
We hebben in het najaar onderzoek laten doen door Commerciële Economie studenten onder ca 250 Windesheim studenten. Zo’n 70% van de respondenten kent de medezeggenschap niet. Studenten hebben geen idee waar de medezeggenschap zich allemaal voor inzet. Over het algemeen ervaren studenten de relevantie van de Medezeggenschap als ‘neutraal’. Verrassend is dat studenten die bekender zijn met de Medezeggenschap, de Medezeggenschap ook als relevanter ervaren. Het advies van de studenten is Vergroot de bekendheid, 2) communiceer nut en noodzaak en 3) waar de medezeggenschap zich allemaal voor inzet.
Voor het vergroten van de bekendheid is lesgeven over de Medezeggenschap een goede manier; hierin dient duidelijk nut en noodzaak te worden gecommuniceerd.
Het vergroten van de bekendheid van de medezeggenschap binnen Windesheim (met deze lage bekendheid) kan de medezeggenschap niet meer in haar eentje doen. Steun van heel Windesheim in geld en middelen is hard nodig.
Komt deze er in onvoldoende mate zal het opkomstpercentage ook de komende jaren laag blijven. Daarvoor hoef je echt niet gestudeerd te hebben.
Ik lees allerlei abstracte analyses die ongetwijfeld ook deels kloppen. Maar ik bespeur ook praktische redenen bij studenten. Ze zijn met name bezig met afronden van dit jaar. Eerstejaars zijn bezig met hun P en mogelijk met doorstuderen (waarom je al verplichten voor volgend collegejaar). Studenten die volgend jaar op stage gaan, twijfelen ook (want staan dan verder van de opleiding af). Studenten in het eindjaar willen afstuderen. Verkiezingen in oktober/november vond ik altijd beter (voordelen wogen op tegen nadelen).
CMR, deelraden en opleidingscommissies moeten daarnaast eens een keer niet instemmen met een OER. Zul je zien hoe snel ze serieus worden genomen.