De Strategische Koers bevat belangrijke ingrediënten voor het toekomstig hoger onderwijs. Ik waardeer de aandacht voor talent en zou daarbij verder willen gaan dan een ‘organisatorische’ leerroute per student. Ik zou het mooi vinden wanneer elke student in zijn leertraject een individual learning journey maakt, waarin naast talenten ontdekken ook echt ruimte is om te experimenten. Dit levert ervaringen op hoe je als individu in je kracht staat en het verschil wilt maken op de arbeidsmarkt.
Voor mij wordt onderwijs pas echt gepersonaliseerd als de student gedurende zijn leertraject zijn begeleidingsteam, en niet alleen de slb-er, deelgenoot maakt van zijn persoonlijke en professionele talentenstappen, reflecties en eigen keuzes. Bij afronding deelt de student het volgende met zijn begeleidingsteam: ik, professional in ….. zeg ja tegen ……. en zeg nee tegen … wanneer ik aan de slag ga op de arbeidsmarkt.
Dit vraagt allereerst om het voeden van de intrinsieke motivatie van de individuele student Ten tweede, een focus op de kernvragen van elke begeleiding van studenten: how can I improve, what’s in it for me and which freedom do I need? Deze vragen zijn belangrijk om de bronnen van uitval, te weten frustratie en verveling, tegen te gaan en om vanuit onderwijs op maat te werken. Ten derde, de inhoudelijke didactiek met het accent op het leren grip krijgen op complexiteit. Hierbij wordt gewerkt vanuit authentieke, complexe vraagstukken die steeds vanuit meerdere perspectieven worden benaderd en bevraagd. Tevens wordt er veel ruimte ingebouwd voor reflectie zodat de student zelf ontdekt wat hij al weet, welke bestaande kennis relevant is en welke nieuwe kennis en vaardigheden nog moeten worden ontwikkeld. Denken vanuit verschillende perspectieven voor de student en het vertrekken vanuit de omdraai- en de weglaatheuristiek als docenten vormen het krachtige denkgereedschap.
Kan dit binnen de bestaande structuur? Ja, wanneer we ook durven tornen aan de Kritische Prestatie Indicatoren door toevoeging van nieuwe indicatoren zoals geboden keuzemogelijkheden, wijze van invulling en vervolgkeuzes van studenten en alumni. Ik zie dit als de Big Data van keuzeleerpatronen die in te zetten zijn als de learning analytics van de bestuurders. Zij geven zicht op de verschillende wijzen van invulling van de leeruitkomsten van persoonlijk en flexibel onderwijs en daarmee op hoe studenten regie hebben genomen op hun eigen leerproces.
Onderwijs wordt uitdagend, als complexiteit en het uitstijgen boven jezelf de drijvende krachten vormen van de begeleiding. Onderwijs wordt flexibel door begeleidingscommunities die inhoudelijk, didactisch en persoonlijk differentiëren. Studenten leggen een meesterproef af over hun voortgang van de leeruitkomsten. De kers op de taart is een theoretisch fundament onder persoonlijk, uitdagend en flexibel.
Tineke Kingma is coördinator honours programma’s